Beloningen zijn vooral effectief voor het aanleren van gedrag, wanneer ze intrinsiek zijn. Extrinsieke beloningen werken ook, maar ze ondermijnen of verdringen het gevoel dat we uit andere redenen handelen.

Beloningen zijn niet zo effectief bij al bestaand gewoontelijk gedrag

Mensen die aangaven dat ze sporten omdat ze het sporten leuk vonden, vonden het makkelijker om uit sporten een gewoonte te maken, dan mensen die sporten vanwege schuldgevoel of oordeel van anderen. (omdat ze willen afvallen).

Wil een extrinsieke beloning werken, dan moeten ze onmiddellijk zijn, met een duidelijke link aan het gedrag. Als je met jezelf afspreekt dat je iets niet mag kopen, als je niet 3 keer per week naar de sportschool gaat, werkt dat niet. Of wanneer je korting krijgt op je zorg verzekering als je veel sport. Het is meer een beloning voor het resultaat van je gewoonte, niet een beloning op een individuele handeling om die te bekrachtigen om zo herhaling uit te lokken. Het helpt niet de gewoonte te maken. Onmiddellijke beloningen die herhalingen uitlokken zijn wel effectief.

Beloningen zijn ook effectief, wanneer ze onverwacht, onzeker of anders zijn.

Bron: Wood, W. (2019). Gelukkig met gewoontes: een leuker leven door de fascinerende wetenschap achter goede gewoontes en vaste routines. HarperCollins: Amsterdam